Kim ngân hoa: Tác dụng tốt cho sức khỏe và làm đẹp

Kim ngân hoa là loại dược liệu quý, bởi nó đem lại rất nhiều lợi ích cho sức khỏe con người. Vậy loại thảo dược này có tác dụng gì đối với sức khỏe và làm đẹp? Cùng Cỏ Mềm đi tìm hiểu kỹ hơn nhé!

Tổng quan về kim ngân hoa

Kim ngân hoa là gì? – Kim ngân hoa hay còn gọi là nhẫn đông hoa, hay nhị bảo hoa là phần dược liệu Đông y ví như vương dược giải độc. Do có đặc tính tăng trưởng và thu hái phức tạp nên cái tên kim ngân mới gắn liền với dược liệu này. 

Đặc điểm hình dạng:

• Là loại cây leo dạng thân quấn, có khả năng vươn dài đến 10m hoặc hơn.

• Cành cây non có màu lục nhạt, phủ lông mịn; còn cành già có màu nâu đỏ nhạt và mịn.

• Lá kim ngân hoa mọc đối hoặc vòng 3, có hình dạng mũi mác và cuống lá ngắn, cả 2 mặt lá đều phủ lông mịn. 

• Hoa mới nở có màu trắng, sau đó chuyển dần sang màu vàng. Trên một cành cây có thể thấy cả hoa trắng và vàng. 

• Quả có màu đen, hình cầu.

Phân bố:

Là loại cây có nguồn gốc từ châu Á, tập trung nhiều ở Trung Quốc, Hàn Quốc, Triều Tiên,... Ở Việt Nam, loài cây này phân bố chủ yếu ở các vùng Cao Bằng, Lào Cai, Quảng Ninh, Bắc Giang,... Ngoài việc mọc hoang, người ta cũng trồng cây kim ngân hoa tại các vườn ươm, trang trại để lấy nguyên liệu làm thuốc.

Thu hoạch, sơ chế:

• Hoa mới chớm nở, thân cây và dây là bộ phận được sử dụng làm dược liệu trong Đông y.

• Hoa được thu hoạch vào thời điểm sắp nở hoặc mới nở, khi vẫn còn màu trắng, chưa chuyển sang màu vàng, tốt nhất là khoảng 9 - 10h sáng. Cành là lá cây cũng được sử dụng, nhưng ít được ưu tiên. Bởi hàm lượng dược chất ít hơn so với hoa.

• Sau thu hoạch, các bộ phận sẽ được phơi hoặc sấy khô thành kim ngân hoa khô để bảo quản. 

Trong cây kim ngân hoa có chứa nhiều thành phần dược liệu quý: 

• Tinh dầu: linalool, eugenol, α – terpineol, α – pinen, geraniol,...

• Flavonoid: lonicerin, luteolin-7-glucoside, luteolin,...

• Các thành phần có thể sử dụng.

Tác dụng của kim ngân hoa

Cây kim ngân hoa có tác dụng gì? – Nhẫn đông hoa được sử dụng và nghiên cứu trong cả y học hiện đại lẫn y học cổ truyền. Dưới đây là những công dụng của kim ngân hoa với sức khỏe và làm đẹp:

Đối với sức khỏe

Kim ngân hoa có tính hàn, vị ngọt, không độc, có tác dụng:

• Thanh nhiệt giải độc: Giúp làm mát cơ thể, loại bỏ độc tố tích tụ trong cơ thể, điều trị các triệu chứng nhiệt động như sốt nóng, sởi, bệnh lý do nhiệt động gây ra.

• Kháng khuẩn, chống viêm: Thành phần kháng khuẩn, chống viêm tự nhiên giúp chống lại vi khuẩn, virus, nấm gây bệnh, tăng cường hệ miễn dịch để nâng cao sức khỏe tổng thể.

• Thanh giải biểu nhiệt: Có tác dụng giải tỏa cảm giác nóng bức, giảm biểu nhiệt, khó chịu trong cơ thể gây nên do tình trạng viêm nhiễm, hoạt động của hệ miễn dịch. Vì vậy, nó có tác dụng làm dịu triệu chứng sốt cao, đau họng, viêm amidan, viêm mũi dị ứng,...

• Thanh thấp nhiệt: Không chỉ có tác dụng thanh nhiệt, hoa còn có tác dụng điều hòa hệ tiêu hóa, giảm triệu chứng thấp nhiệt như tiêu chảy, lỵ, làm dịu và ổn định hệ tiêu hóa, cải thiện chức năng ruột, kiểm soát triệu chứng tiêu chảy.

• Làm dịu dị ứng: Với tính chất chống dị ứng, hoa có tác dụng làm dịu nhanh các tình trạng mẩn đỏ, sưng viêm nên cây còn được dùng để làm giảm các triệu chứng mẩn ngứa, dị ứng da, viêm sởi,...

Trong làm đẹp

Ngoài tác dụng với sức khỏe, kim ngân hoa cũng có tác dụng rất tốt trong lĩnh vực làm đẹp. Cụ thể:

• Dưỡng da: Các dạng vitamin và chất chống oxy hóa trong nhẫn đông hoa giúp cung cấp dưỡng chất quan trọng cho làn da. Kem dưỡng da hoặc dầu kim ngân hoa thường được sử dụng để cung cấp độ ẩm, làm dịu và giúp làm mờ các vết thâm nám.

• Chăm sóc tóc: Ngoài việc chăm sóc da, kim ngân hoa cũng có thể được sử dụng trong việc dưỡng tóc. Dầu hoặc bột ngân hoa có thể giúp cung cấp dưỡng chất cho tóc, làm dịu da đầu và giảm tình trạng gàu.

Một số bài thuốc từ kim ngân hoa

Trong y học cổ truyền, người ta thường sử dụng kim ngân hoa dược liệu trong nhiều bài thuốc ở dạng hãm trà uống, sắc nước thuốc uống, làm hoàn tán, ngâm rượu,... Dưới đây là một vài bài thuốc: 

Trà kim ngân hoa

Uống trà kim ngân hoa có tác dụng gì? – Trà nhẫn đông hoa có tác dụng thông kinh lạc, hạ huyết áp, hạ cholesterol trong máu. Đặc biệt, loại trà này còn có tác dụng hỗ trợ tích cực trong việc phòng ngừa bệnh tim mạch vành, đau thắt ngực. Cách thực hiện:

• Cho 3 - 6g kim ngân hoa vào tách trà. Tùy vào sở thích uống đậm nhạt mà có thể gia giảm lượng nước cho thích hợp nhất.

• Rót nước sôi vào tách và đậy kín nắp để tránh mất mùi thơm. Ủ trong khoảng 3 - 5 phút là có thể thưởng thức được.

Bài thuốc chữa viêm phổi, viêm xoang

Bài thuốc này có tác dụng cải thiện tình trạng viêm xoang, viêm mũi dị ứng, hỗ trợ nâng cao hoạt động miễn dịch, ngừa vi khuẩn, mầm bệnh hoặc virus tấn công cơ thể. Cách thực hiện:

• Nguyên liệu chuẩn bị: 20g thạch cao; 16g nhị bảo hoa; 8g tang bạch; 6g tri mẫu; 6g hoàng liên; 6g liên kiều; 6g hoàng cầm; 4g cam thảo.

• Sắc tất cả các dược liệu trên cùng 500ml nước và đun nhỏ cho tới khi thu được 200ml nước. 

• Lọc bỏ cặn, lấy nước thuốc và chia uống thành 2 lần/ ngày và mỗi ngày 1 thang.

Kim ngân hoa trị mụn nhọt

Bài thuốc này có tác dụng giúp cơ thể thanh nhiệt, làm dịu viêm nhiễm, làm sạch da, hỗ trợ trong việc chữa mụn nhọt. Đặc biệt, bài thuốc này còn có tác dụng làm đẹp da, thải độc gan rất tốt.

• Nguyên liệu chuẩn bị: 16g bồ công anh, 20g hoa kim ngân khô, 12g hoàng cầm, 12g gai bồ kết, 12g liên kiều, 8g bối mẫu, 4g cam thảo, 6g trần bì. 

• Cho tất cả các dược liệu trên vào sắc với 500ml ước và nấu trong vòng 30 phút với lửa nhỏ.

• Loại bỏ cặn, dùng nước sắc uống thành nhiều lần và mỗi ngày uống 1 thang.

Thuốc rượu kim ngân hoa

Rượu nhẫn đông hoa có tác dụng hỗ trợ chữa trị ung nhọt, trường ung, phế ung, các loại mụn và nóng trong người rất tốt. Cách thực hiện:

• Nguyên liệu chuẩn bị: 10g cam thảo, 50g nhẫn đông hoa, 1/2 chén rượu trắng;

• Nấu 2 vị dược liệu với 2 chén nước cho tới khi cạn còn ½ chén. Sau đó, hòa ½ chén nước thuốc với ½ chén rượu trắng và hâm nóng.

• Chia rượu thuốc thành 3 lần uống trong ngày và sử dụng trước khi ăn.

Cần chú ý gì khi sử dụng kim ngân hoa

Trong y học cổ truyền, kim ngân hoa có tác dụng thanh nhiệt, giải độc. Do vậy, nó thường có mặt trong những bài thuốc mẩn ngứa, dị ứng, mụn nhọt,... Tuy nhiên, khi dùng dược liệu này để chữa bệnh thì người bệnh cần lưu ý một số điều sau:

• Không dùng cho người đang cho con bú, phụ nữ có thai;

• Kim ngân có tính hàn, nên khi sử dụng với hàm lượng cao hoặc lâu dài sẽ gây ra các triệu chứng như đầy bụng, ăn uống không tiêu, ợ hơi,... 

• Sắc bỏ lần nước đầu tiên và sắc thật kỹ rồi lấy nước thứ hai để uống. Điều này giúp loại bỏ saponin có trong nhẫn đông hoa khiến cơ thể kém hấp thu;

• Nếu đang dùng loại thuốc điều trị nào đó và muốn sử dụng thì nên hỏi ý kiến bác sĩ.

Kim ngân hoa là dược liệu tương đối phổ biến, nhưng không phải ai cũng hiểu rõ công dụng tuyệt vời mà nó đem lại. Hy vọng với nội dung đã được Cỏ Mềm chia sẻ ở trên đã giúp bạn hiểu rõ thêm lợi ích của dược liệu này và sử dụng cho hiệu quả.